جبر پس از دارالفنون در دوران قاجار

در بررسی تاریخ علم جبر در ایران، مطالعاتی که تا حال حاضر انجام شده اند همگی دامنه این دانش را در ایران تا قرن یازدهم هجری دنبال نموده اند. به عبارت دیگر، تاکنون دانش جبر در ایران در دورانی پس از قرن دوازدهم هجری بررسی نشده است. در پژوهش حاضر، تاریخچه علم جبر در ایران در دوران پس از دارالفنون مقارن دوران قاجار مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به آن که تاکنون )متأسفانه( درباره تطور دانش جبر در ایرانِ دوران قاجار پژوهش مستقلی انجام نشده و کار تطبیقی درباره وضع دانش جبر در این دوران نسبت به دستآوردهای ریاضیات جدید در این حوزه در اروپا انجام نشده و آن چه از کتاب ها و پایان نامه ها درباره مدرسه دارالفنون موجود است صرفاً محدود به تاریخچه و روش اداره این مدرسه و شرح حال معلمان آن می باشد؛ لذا این مطالعه بر آن است که به طور کامل و در حد توان و با استفاده از اسناد و مدارک موجود به این مهم بپردازد. این پایان نامه در قالب سه فصل تنظیم شده است. فصل اول مروری است اجمالی بر تاریخچه تأسیس دارالفنون و اسامی معلمان ریاضی و رشته های درسی که در آن تدریس می شده است؛ هم چنین در این فصل به بررسی محتوایی کتب جبر تألیف شده توسط مدرسین خارجی و داخلی پرداخته شده است. در فصل دوم به ریاضی دانان قبل و پس از تأسیس دارالفنون پرداخته شده است. قسمت اول اشاره ای دارد به خدمات علمی علی محمد اصفهانی ) آخرین ریاضی دان دوره قاجار ( و قسمت دوم به بررسی رساله جبری نجم الدوله ) از معلمان برجسته دارالفنون و فرزند علی محمد اصفهانی ( اختصاص داده شده است. فصل سوم شامل نتایج حاصل از این پژوهش و نیز بررسی سوالات و فرضیه های مطرح شده در ابتدای این مطالعه می باشد.